Βαθμός απόδοσης συστήματος κεντρικής θέρμανσης με καλοριφέρ
ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ
Το θέμα μου συνοπτικά είναι: Είναι λογικό για 12.800 Kcal εγκατεστημένα σώματα θέρμανσης στο σπίτι μου να καταναλώνω με χρήση καυστήρα πετρελαίου 80.000 Kcal/h, και αν ναι, που πάει η υπόλοιπη ενέργεια;
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Στο εξαιρετικό site σας βρήκα πληροφορίες για να ξεκινήσω να ψάχνω.
Έθεσα τα ερωτήματά μου σε άλλους επαγγελματίες του χώρου, από τους οποίους πήρα μη-ικανοποιητικές απαντήσεις.
Θα ήθελα να δείτε τα συμπεράσματά μου μέχρι τώρα, για να μου πείτε αν αναζητώ το αδύνατο ή αν αξίζει να συνεχίσω να ψάχνω. Είμαι μηχανικός αλλά δεν έχω σχέση με το συγκεκριμένο αντικείμενο, ότι έχω υπολογίσει βασίζεται σε ανάγνωση πληροφοριών στο internet και συζήτηση με επαγγελματίες του χώρου.
ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Μένω σε πολυκατοικία 9 διαμερισμάτων και 5 ορόφων, το δικό μου διαμέρισμα είναι στον 1ο (πυλωτής) με εμβαδό 140m2 περίπου. Έχουμε κεντρική αυτόνομη θέρμανση με ωρομετρητές.
Μετρώντας τα κοινόχρηστα των προηγουμένων ετών, διαπίστωσα ότι χρεωνόμουν κατά μέσο όρο το αντίστοιχο των 6-10 λίτρων πετρελαίου ανά ώρα χρήσης. Ανάλογες χρεώσεις υπάρχουν και στα άλλα διαμερίσματα, εκτός από 2 που δεν χρησιμοποιούν καλοριφέρ. Προς τα 6lt/h τους κρύους μήνες με πολλή χρήση θέρμανσης από την πολυκατοικία, προς τα 10lt/h τους λιγότερο κρύους μήνες με λιγότερες ώρες χρήσης (φαντάζομαι λόγω μικρότερου ταυτοχρονισμού όταν δεν έχει πολύ κρύο).
Φέτος αλλάξαμε μέσο θέρμανσης και χρησιμοποιούμε κλιματιστικό, τζάκι και convectors σε νυχτερινή ηλεκτρική χρέωση. Και παρόλο που ζεσταινόμαστε περισσότερο, πληρώνουμε λιγότερο.
Έτσι γύρισα πίσω για να ερευνήσω γιατί η κατανάλωση πετρελαίου είναι τόσο μεγάλη, και αν υπάρχει κάπου σπατάλη ή δυσλειτουργία.
Στο διαμέρισμά μου τα θερμαντικά σώματα αθροίζουν 9.600 Kcal (αναλόγως του τύπου τους, μετρώντας τις διαστάσεις τους και ελέγχοντας τα φυλλάδια των κατασκευαστών). Στα κοινόχρηστα διαβάζω ότι το διαμέρισμά μου αντιστοιχεί στα 123 χιλιοστά του συνολικού καταμερισμού θέρμανσης.
Έτσι, θεωρώντας ότι κανείς από τους άλλους ένοικους δεν έχει «κλέψει», τα θερμαντικά σώματα σε όλο το κτίριο είναι 78.048 Kcal.
Σε αυτά προσθέτω και τη χρήση boiler, 80 λίτρα ανά διαμέρισμα, άρα με θεώρηση 40Kcal/lt απαιτούνται συνολικά 80x9x40 = 28.800 Kcal.
Σύνολο φορτίου στον λέβητα: 106.848 Kcal. Ο εγκατεστημένος λέβητας είναι 140.000 Kcal.
Το μπεκ του καυστήρα ταιριάζει απόλυτα με τις 140.000 Kcal, είναι 3,25gal/h με την αντλία πετρελαίου στα 12 bar.
Ο ΕΛΕΓΧΟΣ
Ο τεχνικός που έλεγξε τον καυστήρα δεν βρήκε κάποιο σοβαρό πρόβλημα, μόνο η θερμοκρασία καυσαερίων στους 280oC του φάνηκε λίγο μεγάλη, και όπως μας ανέφερε, πιθανώς αυτός ήταν ο λόγος που η απόδοση του καυστήρα (σε συνάρτηση και με το CO2) υπολογίστηκε στο 87%, ενώ με θερμοκρασία καυσαερίων κοντά στους 200oC μας είπε ότι θα περίμενε μια απόδοση κοντά στο 90-92%. Μικρή απώλεια πάντως. Θεώρησε υπεύθυνα για την αυξημένη θερμοκρασία πιθανώς κάποια «ελατήρια» στον λέβητα, που θέλουν αλλαγή.
Το άλλο εύρημα ήταν ότι ενώ ο περιστροφικός θερμοστάτης καυστήρα ήταν ρυθμισμένος στους 75 oC, ο καυστήρας σταμάτησε να λειτουργεί όταν το θερμόμετρο νερού έδειξε 80 oC. Και ξαναξεκίνησε όταν η θερμοκρασία νερού έπεσε στους 78 oC. Ο τεχνικός δεν ανησύχησε. Εμένα πάλι, πέραν της διαφοράς των 5 βαθμών, μου φάνηκε περίεργο να έχει ο θερμοστάτης τόσο μικρή υστέρηση (μόνο 2 oC).
Όπως και να΄χει, δεν φαίνεται να υπάρχει εδώ κάτι ουσιωδώς λάθος. Στην ερώτησή μου αν είναι λογικό, σαν βαθμός απόδοσης, να καίω 8 lt/h (δηλαδή 80.000Kcal) για να φτάνουν 12.800 Kcal στο σπίτι, η απάντηση ήταν ότι κάπου εκεί είναι ο μέσος όρος για κεντρικές θερμάνσεις πολυκατοικιών.
Αν ισχύει κάτι τέτοιο, κατά τη γνώμη μου, η κεντρική αυτόνομη θέρμανση πολυκατοικιών με πετρέλαιο (με απόδοση 16%) θα έπρεπε να απαγορεύεται με νόμο!
ΑΠΩΛΕΙΕΣ
Προφανώς δεν περιμένω απόδοση 98%. Αλλά το 16% παραείναι κακό. Πού χάνεται τόση ενέργεια;
1. Απόδοση καυστήρα/λέβητα. Χειρότερη περίπτωση 80% (για να περάσει τον ετήσιο έλεγχο). Σε εμάς όπως έγραψα μετρήθηκε 87%.
2. Απώλεια στις σωληνώσεις μέχρι το κάθε διαμέρισμα. Φαντάζομαι ότι αυτό έχει περισσότερη σημασία όταν γίνεται ελάχιστη χρήση και το νερό κάθεται στην κεντρική στήλη για ώρες και κρυώνει. Στην πράξη, με ρύθμιση θερμοστάτη καυστήρα στους 80 oC το πρώτο σώμα του σπιτιού ανεβάζει θερμοκρασία στην πλευρά εισόδου του νερού 75 oC το πολύ (μετρημένο με θερμόμετρο IR). Στα πιο μέσα σώματα φτάνει μέχρι και τους 65-67.
3. Θερμικές απώλειες του λέβητα εντός του λεβητοστασίου. Λογικά ήδη περιλαμβάνονται στην απόδοση, αλλά και αν όχι, φαντάζομαι πάλι ότι έχουν μεγαλύτερη σημασία σε κατάσταση πολύωρης απραξίας και λιγότερη σε συνεχή χρήση.
4. Μικρός ταυτοχρονισμός. Είναι λογικό επιχείρημα, σχετιζόμενο και με τα 2 και 3 πιο πάνω. Αλλά τα 6lt/h Γενάρη μήνα τα παρατηρούσαμε και σε εποχές που το πετρέλαιο είχε 0,45 και η θέρμανση δούλευε μαζικά.
ΚΙ ΑΛΛΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ
Τα προαναφερθέντα δεν μπορούν να μας κατεβάσουν στο 16%. Τι άλλο μπορεί να φταίει; Άκουσα τα εξής ως πιθανές αιτίες:
1. Υπερδιαστασιολόγηση συστήματος. Όπως έγραψα, για 107.000 Kcal ονομαστικό φορτίο έχει εγκατασταθεί λέβητας 140.000 Kcal και αντίστοιχη ρύθμιση καυστήρα.
Αντίλογος: Είναι κακό αυτό; Ακόμη και αν ένα τέτοιο σύστημα τροφοδοτεί τη φορά μόνο ένα διαμέρισμα 12.000 Kcal, γιατί αυτό να οδηγεί σε απώλειες; Αν π.χ. θερμάνω μια ποσότητα νερού με 14.000 Kcal/h, το φτάνω μέχρι κάποια θερμοκρασία μετά από Χ χρόνο. Αν θερμάνω το ίδιο νερό με 10πλάσια ενέργεια (140.000 Kcal/h), αυτό απλά δεν θα φτάσει στην ίδια θερμοκρασία στο 1/10 του χρόνου Χ; Άρα τελικά το ίδιο πετρέλαιο δεν θα χρειαστώ για να ζεστάνω το ίδιο νερό μέχρι την ίδια θερμοκρασία, ανεξαρτήτως με τι ισχύ το θερμαίνω; Οπότε, αν ισχύει αυτό, τι πειράζει να είναι ο λέβητας υπερδιαστασιολογημένος; Καταλαβαίνω το πρόβλημα αν χρειάζομαι μόνο 100 λίτρα νερό στα σώματα και ο λέβητας χωράει 400, άρα πρέπει να τα ζεστάνει όλα θες δε θες, αλλά σε μια πολυκατοικία μπορεί η ασυμμετρία στην χρήση (σε λογικά πλαίσια) να οδηγήσει σε τέτοιες απώλειες;
2. Χρήση ωρομετρητών αντί θερμιδομέτρησης.
Αντίλογος: Δεν βλέπω πως οι ωρομετρητές αυξάνουν τις απώλειες. Να μην διανέμουν δίκαια τις δαπάνες, ναι. Αλλά η κατανάλωση είναι αυτή που είναι. Στο ίδιο κτίριο δεν φαντάζομαι ότι οι υπόλοιποι έχουν το καλοριφέρ αναμμένο με τα παράθυρα ανοιχτά και μόνο εγώ κάνω σωστή χρήση, ώστε να είχε μια λογική αυτό.
3. Μή χρήση αντιστάθμισης. Από ότι διαβάζω, θα βοηθούσε αν υπήρχε. Θα μας πάει όμως από το 16% πού; Στο 20%; Στο 30%; Δεν έχω αναφορά για να συγκρίνω.
4. «Βλάβη» σε κάποια ηλεκτροβάνα. Εκτός του ότι στο όροφο που είμαι ακούω τον καυστήρα όταν δουλεύει, και δεν δουλεύει δυσανάλογα με ότι γράφουν οι ωρομετρητές, δοκίμασα δια της αφής να ελέγξω σε κάθε όροφο ποιες σωλήνες ήταν καυτές την ώρα που λειτουργεί ο καυστήρας, και καυτές ήταν μόνο 2, οι οποίες και οι 2 πήγαιναν σε διαμερίσματα που γράφουν κανονικά ώρες χρέωσης.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
1. Δεν βγάζω άκρη… Θέλω να κάνω πολλές μετρήσεις ακόμη, αλλά για λόγους διασφάλισης το λεβητοστάσιο είναι κλειδωμένο, και δεν μπορώ να κατεβάζω κάθε φορά που μου ήρθε μια ιδέα την διαχειρίστρια κάτω να περιμένει να τελειώσω τα πειράματά μου :-)
2. Αρχίζω να πιστεύω ότι δεν θα βρω ένα καραμπινάτο στοιχείο που να δικαιολογεί τόσες απώλειες, αλλά θα προκύψει ότι καμμιά δεκαριά επιμέρους απώλειες είναι μεγαλύτερες από ότι θα έπρεπε…