Απάντηση σε αυτήν την απάντησηΦίλε Samegar μιας και μου έκανες την τιμή να με καλέσεις ονομαστικά στο topic που άνοιξες θα σου πω τις απόψεις μου επάνω στο πονεμένο αυτό θέμα της «ηλεκτρόλυσης» τις οποίες συνήθως αποφεύγω διότι έχουν εντελώς διαφορετική οπτική γωνία από τη συνηθισμένη.
1. Το φαινόμενο: (Προειδοποίηση: Θεωρία βαριά (Νίτσε και βάλε)
Κατ' αρχήν κακώς λέγεται και επικράτησε ως ηλεκτρόλυση. Η ηλεκτρόλυση είναι μία διεργασία όπου εφαρμόζουμε με τη θέλησή μας μία διαφορά δυναμικού μεταξύ των δύο ηλεκτροδίων καθόδου & ανόδου, παρουσία ενός ισχυρού ηλεκτρολύτη π.χ. διάλυμα θειικού οξέως. Η διαφορά δυναμικού πρέπει να ξεπερνά μία ελαχίστη τιμή ώστε να διασπασθεί ο διαλύτης σε ιόντα αντίθετα φορτισμένα τα οποία ελκόμενα από τα αντιθέτως φορτισμένα ηλεκτρόδια δημιουργούν κίνηση φορτίων που την εκλαμβάνουμε ως ηλεκτρικό ρεύμα. Ταυτόχρονα αυτή η επικάθηση των ιόντων επί των δύο ηλεκτροδίων δημιουργεί χημικές αντιδράσεις. Την ηλεκτρόλυση την χρησιμοποιούμε για διάφορες παραγωγικές διαδικασίες όπως παραγωγή αλουμινίου, αφαλάτωση νερού κλπ.
Καμία σχέση με εμάς και την φθορά ενός από τα δύο διαφορετικά μέταλλα που έρχονται σε επαφή στις δικές μας εγκαταστάσεις. Τα παρατηρούμενα φαινόμενα του να λιώνει ο σιδερένιος μαστός που ήταν σε επαφή με χαλκό δεν ανήκουν στην ηλεκτρόλυση παρά στην ηλεκτροχημεία. Εκεί συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο από την ηλεκτρόλυση. Δεν εφαρμόζεται από εμάς διαφορά δυναμικού αλλά παρατηρείται διαφορά δυναμικού. Πότε συμβαίνει αυτό;
Όταν ένα μέταλλο βρεθεί να διαβρέχεται από έναν ηλεκτρολύτη που περιέχει κάποιο αλάτι του π.χ. χαλκός να βρεθεί σε διάλυμα χλωριούχου χαλκού, τότε παρατηρείται μεταξύ του χαλκού και του διαλύματος μία διαφορά δυναμικού. Έχει διασπασθεί ο ηλεκτρολύτης και αρχίζει η κίνηση κατιόντων χαλκού προς τον χαλκό οπότε μένουν μόνα τους τα αρνητικώς φορτισμένα ιόντα του διαλύματος μιας και τα θετικώς (ιόντα του χαλκού) τακιμιάσανε με το ίδιο το μέταλλο. Τα ηλεκτρόνια αυτά που μείνανε μόνα τους φανταστείτε τα σαν παρατημένους άντρες που τους παράτησαν οι κοπέλλες τους και τακιμιάσανε με τον χαλκό. Τι θα κάνουνε τα παρατημένα ηλεκτρόνια; Θα ψάξουν για να βρούν τίποτα ευκολότερες γυναίκες για να κάνουνε παρέα και βρίσκουν! Βρίσκουν κάποιο άλλο μέταλλο που είναι ηλεκτροθετικότερο του χαλκού, ας πούμε Μαγνήσιο. Και του την πέφτουνε! Μόνο που η επαφή αυτή επειδή είναι αρνητικώς φορτισμένα ηλεκτρόνια σημαίνει φθορά και όχι ικανοποίηση για το καημένο το μέταλλο. Αρχίζουν να φεύγουν κορίτσια (ιόντα μαγνησίου θετικώς φορτισμένα) να ενώνονται με τα ηλεκτρόνια (αρνητικά φορτισμένα) ώσπου κάποια στιγμή το μαγνήσιο δώσε-δώσε υλικό, ρέβει και στο τέλος εκεί που έστεκε περήφανο, στη θέση του μένει μία λασπουργιά και χώρια το κοροϊδευτικό μάτι του χαλκού που ακόμα παίζει με τις φιλενάδες του!
Υπάρχει περίπτωση κάποιος να σταματήσει ή να εμποδίσει το ηλεκτροχημικό αυτό φαινόμενο;
Ναι υπάρχει:
Η μέθοδος καλείται «πόλωση ηλεκτροδίων». Τι είναι αυτό; Η εξασφάλιση κάποιου ρεύματος που θα διαρρέει το πρώτο μέταλλο και το οποίο έχει αποδειχθεί ότι την σπάει κατά πολύ στο άλλο το γαλβανικό ρεύμα που γίνεται μέσω της διάσπασης του ηλεκτρολύτη όπου από κει και μετά τη διάσπαση αυτή αρχίζουν τα «Σόδομα και τα Γόμορα». Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ώστε με την παρουσία ενός ξένου ρεύματος που θα διαρρέει όλη την χάλκινη εγκατάσταση, να σπασθούν τόσο οι κοπελιές που λέγαμε ώστε να παραμείνουν με τους άντρες τους και να μη την κοπανήσουν! Εδώ εξετάζεται η περίπτωση του μηχανισμού που ρωτάς samegar. Θεωρητικά αυτό κάνει. Δένεται επάνω στον χαλκό και μέσω της διαφοράς δυναμικού που παρουσιάζει η εγκατάσταση λόγω διαφορετικών μετάλλων υποκλέπτει το ρεύμα και διασπά τον ηλεκτρολύτη που έχει στο κουτί του ο οποίος θα χορτάσει τον χαλκό από κατιόντα (κοπελιές περιποιημένες) όσο δε για τα ανιόντα που θα δημιουργηθούν έχει εκεί μέσα στο κουτί το θύμα έτοιμο (μαγνήσιο) που τα ρίχνει επάνω του ώσπου να το ξεκάνει τελείως. Φυσικά για να έχουμε εξασφαλισμένη ροή ρεύματος πρέπει ο έτερος πόλος να γειωθεί οπότε αυτό κάνει με το στριφόνι.
Θεωρητική εξήγηση του πράγματος με πολλές τρύπες από δω κι από κει αλλά ας πάμε παρακάτω στην πράξη:
2. Η πράξη
Στο προηγούμενο παράδειγμα βάλαμε ως θύμα το μαγνήσιο. Αν δεν υπάρχει μαγνήσιο κάποιο άλλο θύμα βρίσκεται που να μην έχει το άφθαρτο του χαλκού. Δυστυχώς είναι ο σίδηρος. Οι δικές μας εγκαταστάσεις αναμιγνύουν δύο μέταλλα (χαλκό-μπρούντζο τα θεωρώ αδελφάκια). Τον χαλκό και τον σίδηρο. Έχω παρουσιάσει σε κάποιο άλλο topic την σειρά ηλεκτροθετικότητας των μετάλλων. Όσο πιο ηλεκτροθετικό είναι τόσο πιο θύμα γίνεται σε σχέση με το άλλο. Ο σίδηρος είναι ηλεκτροθετικότερος του χαλκού εξού και όλοι οι πονοκέφαλοι περί ανοδίων, «ηλεκτρολύσεων», ανοδικής προστασίας, ευρεσιτεχνίας κοκ.
Τι φοβόμαστε; Φοβόμαστε μήπως και ο χαλκός μα φάει τον σίδηρο! Φοβόμαστε κάτι άλλο στις εγκαταστάσεις μας; Όχι
Ερωτήματα που όλοι θα έχετε:
1. Γιατί άλλες φορές το φαινόμενο είναι έντονο και άλλες φορές καθόλου;
2. Γιατί όταν ανοίγουμε έναν παλιό ηλιακό θερμοσίφωνα 18 χρόνων το ανόδιο έχει εξαφανισθεί από το πρώτο εξάμηνο ενώ τα υπόλοιπα 17,5 χρόνια λειτούργησε δίχως ηλεκτροχημικές επιδράσεις;
3. Γιατί μας έχει τύχει πολλές φορές σε εσωτερικό ηλιακού θερμοσίφωνα να βλέπουμε έντονη ηλεκτροχημική φθορά στον σίδηρο σε διάστημα μόνο 2 μηνών ενώ το ανόδιο να στέκει αγέρωχο και άφθαρτο;
Πολλά ερωτήματα και ένα φαινόμενο στρφνό και δισεπίλυτο κι εμείς οι μηχανικοί να κοιτάμε τους χημικούς οι δε χημικοί να κοιτάζουν εμάς μη ξέροντας ποιος θα αναλάβει την ευθύνη να εξηγήσει το κατά 60% ανεξήγητο φαινόμενο (περά από τα βαριά θεωρητικά).
Από δω και μετά ξεκινά σκεπτικό καθαρά δικό μου που δεν αναγράφεται πουθενά και όποιος θέλει το ακολουθεί και όποιος δεν θέλει δεν το ακολουθεί!
---Σύμφωνα με τα παραπάνω απαιτούνται δύο διαφορετικά μέταλλα για να ξεκινήσουν οι ηλεκτροχημικές αντιδράσεις (κακώς ηλεκτρόλυση). Τα έχουμε! Τι άλλο χρειαζόμαστε; Μα τον ηλεκτρολύτη με τα άλατα του μετάλλου. Αλλιώς μη περιμένετε και πολλά πράγματα.
Ο ηλεκτρολύτης να ελοχεύει μέσα στο νερό που έχουν οι εγκαταστάσεις μας. Και αν είμαστε κλειστό κύκλωμα τότε πάει κι χλωρίωση του νερού, πάνε και τα μέταλλα που κουβαλάει αυτό πάνε όλα. Σε 15 μέρες το κλειστό κύκλωμα έχει γίνει ζουμί, μαυροζούμι. Συνεπώς άλλο φόβο έχω σε κλειστά κυκλώματα και άλλο φόβο έχω σε ανοιχτά κυκλώματα που ρέει το γάργαρο νεράκι χλωριασμένο κι εκεί μπορέι να έχω τον χλωριούχο χαλκό, αλατάκι πρώτης που έτσι και βρει τον ίδιον τον χαλκό έφαγε ο,τιδήποτε ηλεκτροθετικότερο μέταλλο βρεθεί δίπλα του.
Τώρα θα μου πει κάποιος αν είμαι εντελώς σίγουρος ότι το μαυροζούμι δεν περιέχει χλωριούχο χαλκό. Δεν είμαι αλλά δεν το φοβάμαι όπως στον θερμοσίφωνα που έρχεται από το δίκτυο.
---Πολλές φορές μία ακίδα εντείνει το φαινόμενο της ηλεκτρολυτικής διάσπασης του ηλεκτρολύτη (αν υπάρχει).΄13 χιλιοστά ήταν η χάλκινη καμπύλη απόσταση από το σίδερο και του άλλαξε τα φώτα! Έκανε ακίδα!
---Αυτές τις «βαλβίδες» ανοδικής προστασίας δεν τις ήθελα ποτέ! Δεν τις χρησιμοποίησα ποτέ! Η λασπουργιά και μόνο που έβλεπα μετά από κάμποσο καιρό με απέτρεπε!
---Και τώρα πάμε στη συσκευούλα αυτή: θεωρητικά στέκει αλλά:
α.) Πρέπει ο χαλκός σε όλη του την έκταση να είναι ένα κοινό σώμα αλλιώς δεν προστατεύεται όλο το μήκος της εγκατάστασης από ένα και μόνο κολάρο.
β.) Ο μάστορας θα κάνει μία τρύπα στο τσιμέντο, θα δέσει το στριφόνι για γείωση και διόλου απίθανο να συμβαίνει αυτό που συμβαίνει με τα ηλεκτρόδια γειώσεως που τα βυθίζουν κάποιοι ηλεκτρολόγοι κάτω από το ρολόι και μετράς ωμική αντίσταση μεταξύ ουδετέρου και ηλεκτροδίου και βρίσκεις πάνω από 200 Ω
γ.) Η πόλωση των ηλεκτροδίων σαν μέθοδος και θεωρητικά ακόμα δεν είναι 100% σίγουρη για την εξάλειψη του ηλεκτροχημικού φαινομένου.
Στίγμα Μαστροκαπετάνιου
